Του Γιώργου Μεσαρίτη*

«Όντως, η απόφαση του δήμου η πλατεία Ελευθερίας να μείνει ελεύθερη αυτοκινήτων όπως και η έντονη προσέλκυση δραστηριότητας στους πεζοδρόμους Λήδρας και Ονασαγόρου, που ήταν καταλυτική στο να διδάξει τα θετικά αποτελέσματα της πεζοδρομοποίησης, κατέδειξαν την αξία του δημόσιου χώρου όταν παραχωρείται στον πεζό και προβάλλουν την αναζήτηση προοπτικής.

Είναι η μοναδική ευκαιρία για αναβίωση του κέντρου της πόλης να αντισταθεί στις φυγόκεντρες τάσεις προς τα μεγάλα εμπορικά κέντρα της περιφέρειας. Ο μαρασμός στο ιστορικό και στη συνέχεια στο αστικό εμπορικό, προκλήθηκαν από την εισβολή, μερικώς από την οικονομική κρίση, όμως η υποβάθμιση του κέντρου οφείλεται στη δημιουργία μεγάλων εμπορικών χώρων που παρέχουν πολλαπλές ευκαιρίες ψυχαγωγίας, ευκολίες πρόσβασης, στάθμευσης, ασφάλεια και άλλες ανέσεις στους επισκέπτες. Αυτά χωρίς να προωθηθούν πολιτικές για τόνωση του κέντρου.

Η πεζοδρόμηση επιλεγμένων τμημάτων του οδικού δικτύου στα κέντρα πόλεων και ιδίως στα ιστορικά δίνει πολλαπλάσια οφέλη με σχετικά χαμηλό κόστος. Το ξεχείλισμα και μόνο του κόστους της πλατείας Ελευθερίας, θα μπορούσε με το παραπάνω να αρκέσει την ολοκλήρωση ενός ολοκληρωμένου δικτύου πεζοδρόμων και πλατειών σε όλο το ιστορικό κέντρο της Λευκωσίας.

Η παλιά Λευκωσία έχει προκύψει μέσα από αιώνες, δεν έχει σχεδιαστεί για το αυτοκίνητο. Η όλο και αυξανόμενη χρήση αυτοκινήτου, πνίγει τον χώρο, και τον καθιστά αδύναμο να λειτουργήσει. Η πεζοδρόμηση μπορεί να δώσει στον ιστορικό πυρήνα τον χώρο που χρειάζεται, ώστε να υπάρξει βιώσιμη κινητικότητα, πολλαπλές ευκαιρίες κοινωνικής συνάθροισης, ελκυστικό περιβάλλον, αύξηση επιχειρηματικότητας και τουρισμού.

Οδοί όπως την Κ. Παλαιολόγου και Κ. Παντελίδη πρέπει να τεθούν ως προτεραιότητα πεζοδρόμησης σε τμήματά τους, ώστε να δημιουργηθεί μέτωπο δραστηριότητας προς την ανάπλαση της τάφρου και έτσι αυτοί οι νέοι δημόσιοι χώροι να ενσωματωθούν ως λειτουργικό κομμάτι της πόλης. Αλλιώς θα μείνουν αποκομμένοι και αποσπασματικοί.

Η πεζοδρόμηση δεν χρειάζεται να είναι καθολική. Σε επιλεγμένους δρόμους μπορεί να υπάρχει περιορισμένη έλευση οχημάτων κάποιες ώρες της μέρας και κίνηση μικρών λεωφορείων. Η ολοκλήρωση ενός δικτύου πεζοδρόμων ενσωματώνεται στον ζωντανό οργανισμό της πόλης σε φάσεις και βάθος χρόνου. Είναι μια διαδικασία η οποία αξιολογεί τα αποτελέσματα των αρχικών φάσεων για να τα λάβει υπόψη στις επόμενες φάσεις».

Σημ.: Ο κ. Μεσαρίτης ασχολείται με τον αστικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Ήταν υπεύθυνος μελέτης στο σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας Λευκωσίας που συστάθηκε το 2010.

* Πολιτικός μηχανικός, διευθυντής Πολυτία Αρμός