Του Γιώργου Μουσκίδη*

Επειδή πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας διάφορες ανακρίβειες και επιπόλαιες εισηγήσεις για το θέμα των ενοικίων, θα θέλαμε να καταθέσουμε τις απόψεις μας για το θέμα αυτό, ως οι πλέον επηρεαζόμενοι και γνώστες του αντικειμένου. 

Είναι με λύπη που αναφέρουμε ότι κανένα κόμμα δεν επικοινώνησε μαζί μας για να συζητήσουμε τις σκέψεις τους.

Το Πρόβλημα

Αντιλαμβανόμαστε ότι πολλοί ενοικιαστές αντιμετωπίζουν οικονομική δυσχέρεια και αδυνατούν να πληρώσουν τα έξοδα τους, μεταξύ αυτών και το ενοίκιο τους. Tο θέμα είναι ποιος πρέπει να επωμισθεί το κόστος του ενοικίου, εάν δεν το πληρώσουν οι ενοικιαστές. Η απάντηση είναι το κράτος, εάν έχει τη δυνατότητα.

Συνήθως, τα μεγαλύτερα έξοδα της μέσης κυπριακής επιχείρησης είναι οι μισθοί, ο ηλεκτρισμός και τα ενοίκια.

Η Καλύτερη Λύση 

Η κυβέρνηση, ορθά πιστεύουμε, αποφάσισε να γίνει αρωγός, τόσο στο θέμα των μισθών όσο και του ρεύματος. Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να επιχορηγήσει και τα ενοίκια.

Κάποιοι βουλευτές, κόμματα και οργανώσεις φαίνεται ότι έχουν εμπάθεια εναντίων των ιδιοκτητών. Ακούσαμε δηλώσεις/ εισηγήσεις ότι θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να επωμιθούν μέρος ή όλο το κόστος του ενοικίου. Εάν η εισήγηση τους ήταν να επωμισθεί το κράτος αυτό το κόστος, δεν θα είχαμε κανένα πρόβλημα μαζί τους. Είναι απαράδεκτο όμως να απαιτούν από τους ιδιοκτήτες να κάνουν κοινωνική πολιτική εκ μέρους του κράτους. Είναι τουλάχιστον άκομψο να θέλουν να κάνουν τους γενναιόδωρους από την τσέπη των άλλων.

Γνωρίζετε κύριοι βουλευτές την οικονομική κατάσταση των ιδιοκτητών; Ξέρετε πόσα οφείλουν στις τράπεζες; Γνωρίζετε εάν έχουν άλλα εισοδήματα, πέραν του ενοικίου; Γνωρίζετε πόσοι τέτοιοι ιδιοκτήτες ψηφίζουν το κόμμα σας;

Ισότιμη Συνεισφορά

Κάποιοι βουλευτές κομμάτων λαϊκίζουν, λέγοντας ότι όλοι πρέπει να συνεισφέρουν. Συμφωνούμε απόλυτα ότι όλοι πρέπει να συνεισφέρουν. Δεν ακούσαμε όμως εισήγηση από αυτούς να μειωθούν οι απολαβές των βουλευτών, των υψηλόμισθων δημόσιων υπαλλήλων, των ημικρατικών υπαλλήλων, κλπ. Όταν αυτό υλοποιηθεί, τότε να έχουν απαίτηση να συνεισφέρουν και οι ιδιοκτήτες ανάλογα. Δυστυχώς, σήμερα οι μόνοι που συνεισφέρουν, ορισμένοι εξ ’αυτών όντας σε απελπιστική κατάσταση, είναι κάποιοι επιχειρηματίες, κάποιοι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα και κάποιοι ιδιοκτήτες που ήδη αποδέχτηκαν διευθέτηση με τους ενοικιαστές τους. 

Χωρίς Νομική Υπόσταση 

Ίσως κάποιοι από αυτούς που υποστηρίζουν την άποψη ότι οι ιδιοκτήτες πρέπει να επωμιθούν μέρος ή όλο το κόστος του ενοικίου, να το κάνουν γνωρίζοντας ότι τέτοια απόφαση είτε από την κυβέρνηση είτε από την βουλή είναι παράνομη, δηλαδή αντισυνταγματική και αυτό είναι σίγουρο. Δεν μπορεί το κράτος να επέμβει σε ιδιωτική συμφωνία μεταξύ δύο μερών, ιδιοκτήτη και ενοικιαστή σε αυτή την περίπτωση.

Η απόφαση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2013 να αναπέμψει την τότε προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση των ενοικίων, αυτό αποδεικνύει. Άρα, πριν να κάνουν ανέφεικτες εισηγήσεις, καλό θα ήταν οι βουλευτές να ζητήσουν την νομική άποψη του Γενικού Εισαγγελέα.

Οι Ενοικιαστές Προστατεύονται 

Ήδη, έγινε νομοθετική ρύθμιση για την μη έξωση ενοικιαστών; δηλαδή για μη πληρωμή των ενοικίων των μηνών Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου. Η υποχρέωση των ενοικιαστών να πληρώσουν τα ενοίκια τους για τους 3 προαναφερόμενους μήνες υπάρχει, απλά σε περίπτωση μη πληρωμής, ο ιδιοκτήτης δεν έχει το δικαίωμα να ζητήσει από το δικαστήριο έξωση. 

Έχει όμως ο ιδιοκτήτης το δικαίωμα να απαιτήσει τα ενοίκια του και να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που του παρέχει ο νόμος για την είσπραξη των ενοικίων. Αυτό όμως, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι χρονοβόρο. Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι δεν κινδυνεύει οποιοσδήποτε ενοικιαστής να απωλέσει την κατοχή του ακινήτου του στο εγγύς μέλλον λόγω της κρίσης.

Καταλήγοντας, πιστεύουμε πως το κράτος πρέπει να καλύψει τα ενοίκια όπως έπραξε και με τους μισθούς. Εάν όμως αυτό δεν είναι εφικτό, τότε τα δύο μέρη πρέπει να αφεθούν να βρουν συναινετική λύση.

Η Συναινετική Λύση

Είναι σίγουρο ότι οι ιδιοκτήτες δεν θέλουν να χάσουν καλούς ενοικιαστές, οι οποίοι μέχρι στιγμής ήταν τυπικοί στις υποχρεώσεις τους. Εξάλλου, που θα βρουν άλλους καλούς ενοικιαστές εν μέσω κρίσης; 

Γι’ αυτό εισηγηθήκαμε από την πρώτη στιγμή στους ενοικιαστές που αποδεδειγμένα αντιμετωπίζουν οικονομική δυσχέρεια, να επικοινωνήσουν με τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που ενοικιάζουν και να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε μια διευθέτηση, η οποία να είναι αποδεκτή και από τα δύο μέρη. Είναι προς το συμφέρον και των δύο μερών να βρεθεί κάποια λύση.

Είμαστε ενήμεροι ότι ήδη κάποιοι ιδιοκτήτες συμφώνησαν με τους ενοικιαστές τους να εισπράξουν το ενοίκιο Απριλίου σε δόσεις μέχρι τον Οκτώβριο του 2020. Κάποιοι συμφώνησαν να επιβάλουν τόκο στο υπόλοιπο του ενοικίου, ενώ άλλοι χωρίς τόκο.

Στο τέλος της ημέρας όμως, είναι μόνο με την συναίνεση των δύο μερών που μπορεί να βρεθεί νόμιμη και δίκαιη διευθέτηση.

Διευθυντής FOX Smart Estate Agency

Πρόεδρος Κυπριακού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ)