Του Δρ Κυριάκου Χατζηγιάννη*

Εδώ και δεκαετίες ο προσφυγικός κόσμος ζητά έντονα από το κράτος να εγκατασταθούν ανελκυστήρες στις προσφυγικές πολυκατοικίες, ωστόσο το πρόβλημα αυτό παραμένει ακόμη άλυτο. Ο λόγος ύπαρξής του προβλήματος είναι απλός, καθώς με την ανέγερση αυτών των πολυκατοικιών κάτω από τις τότε συνθήκες δε λήφθηκε καμία σχετική πρόνοια. Το τότε επείγον ζήτημα της κάλυψης των στεγαστικών αναγκών των εκτοπισμένων από τους Τούρκους, τους αμέσως μετά τον πόλεμο μήνες άφησε πίσω του εκκρεμότητες και ως προς την άνεση των κατοίκων, αλλά και ως προς την ποιότητα των έργων αυτών. Το αποτέλεσμα είναι ότι σήμερα, μετά από 44 χρόνια, στο σύνολο τους οι πολυκατοικίες αυτές παρουσιάζουν επιδεινωμένα τεράστια προβλήματα. 

Ορισμένες πολυκατοικίες είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης, άλλες παρουσιάζουν προβλήματα στατικής επάρκειας και άλλες έχουν χίλια άλλα προβλήματα. Η κακή και άθλια κατάσταση οδηγεί και τους κατοίκους τους σε εγκατάλειψη, με αποτέλεσμα πολλές από αυτές να έχουν μετατραπεί σε γκέτο.

Η ζωή των προσφύγων κατοίκων έχει γίνει αφόρητη, όπως έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες κατοίκησης. Την τότε εποχή, κατά την οποία τους παραχωρήθηκαν αυτά τα διαμερίσματα ήταν νέοι, ενώ σήμερα οι πλείστοι εξ αυτών είναι υπερήλικες, άρρωστοι και συχνά χωρίς κάποιο να τους φροντίζει. Αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας και κινητικότητας, με αποτέλεσμα η φύση των κατοικιών αυτών να τους δυσκολεύει στη διακίνησή τους. Μεγάλος αριθμός τους έχει εγκλωβισθεί στους πάνω ορόφους και για σειρά ετών δεν έχει κατέβει από τον τρίτο ή το δεύτερο όροφο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να ψωνίζουν ή να κάνουν έναν περίπατο στην αυλή, αλλά και το κυριότερο να μην μπορούν να επισκεφθούν τον γιατρό τους. Υπήρξαν περιπτώσεις που χρησιμοποιήθηκε τηλεσκοπικό όχημα ώστε να κατεβάσει άτομο για να μεταφερθεί στο γιατρό. Πρόκειται για συμπατριώτες μας κυριολεκτικά ξεχασμένους και αφημένους στη μοίρα τους. Άτομα με δικαιώματα που τους τα καταπατάμε. Άνθρωποι που έχουν δικαίωμα στην ζωή και το σύστημα τους το καταπατεί.

Οι επηρεαζόμενοι πρόσφυγες διαχρονικά γίνονται δέκτες δικαιολογιών από τους αρμοδίους για αδυναμία του κρατικού μηχανισμού, για γραφειοκρατικές διαδικασίες και πολλά άλλα. Στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Προσφύγων ακούστηκε να επαναλαμβάνεται το επιχείρημα περί μη συγκατάθεσης των κατοίκων της πολυκατοικίας,  καθώς και το επιχείρημα για προβλήματα στις προσφορές λόγω συμπεριφοράς των εργοληπτών. 

Ευτυχώς, όμως δεν ακούστηκε το επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν λεφτά και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Απαίτησα χρονοδιάγραμμα δεσμευτικό για την εγκατάσταση περίπου 300 ανελκυστήρων, χωρίς ωστόσο να λάβω καθαρή απάντηση. Αυτό με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η παρούσα γενεά επηρεαζόμενων ατόμων, που είναι ηλικίας 65 και άνω, δε θα μπορέσει να απολαύσει αυτό της το δικαίωμα. 

Αν είναι δυνατό, ένα κράτος τη σήμερον ημέρα να λειτουργεί με αυτό τον τρόπο και με αυτούς τους ρυθμούς! Να αποφεύγεται η δέσμευση, ώστε να γίνει προγραμματισμός εφ’ όλης της ύλης για μία εργασία η οποία μπορεί σε μόνο δύο χρόνια να ολοκληρωθεί και να επιτρέπουμε να αποδεχόμαστε ως αυτονόητη τη νοοτροπία του απρογραμμάτιστου κράτους.

Εισηγούμαι, πρώτον, όπως άμεσα κατατεθεί νομοθεσία που να ρυθμίζει τις υποχρεώσεις των κατοίκων για συγκαταθέσεις, δεύτερον, παράλληλα να αγορασθούν υπηρεσίες από τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να ετοιμάσουν αποκεντρωμένα τις προσφορές και, τρίτον, να αγορασθούν υπηρεσίες από τον ιδιωτικό τομέα, για να σχεδιαστούν και να ετοιμαστούν τα έργα. Θεωρώ ότι μία περίοδος δύο χρόνων είναι αρκετή, για να ολοκληρωθούν τα έργα. Στο 2020 δεν επιτρέπεται να υπάρχουν συμπατριώτες μας οι οποίοι θα συνεχίσουν να είναι φυλακισμένοι στην προσφυγική τους μοίρα.

*Βουλευτής Αμμοχώστου