Του Στέλιου Αχνιώτη*

Η διαχείριση που τυγχάνει η χερσόνησος του Ακάμα, είναι ένας καθρέφτης της νοοτροπίας που μας διακατέχει στις περισσότερες εκφάνσεις της πολιτικής και κοινωνικής μας συμπεριφοράς. Αν την σεβόμασταν, την προστατεύαμε και την αναδεικνύαμε ορθολογιστικά, όπως της αξίζει και όπως θα έπρεπε, θα μπορούσε στα όριά της να αναπτυχθεί μια χρυσοφόρα τουριστική βιομηχανία. Δεκάδες χωριουδάκια γύρω από τον Ακάμα, μπορούν να προσφέρουν στον Κύπριο και ξένο επισκέπτη την παραδοσιακή νησιωτική φιλοξενία, στηριγμένη στα έθιμα του τόπου μας, με θεματικό επίκεντρο τη σπάνια άγρια φυσική ομορφιά της χερσονήσου. Αυτό που αναζητά και θέλει να ζήσει η συντριπτική πλειοψηφία των ταξιδιωτών του 21ου αιώνα.

Τι θα προσφέρει στον τουρίστα, που ήρθε για να επισκεφθεί τον ξακουστό Ακάμα, η παράγκα, είτε αυτή βαπτίστηκε αναψυκτήριο είτε μπαράκι, που στήθηκε βιάζοντας κάθε λογική, κανόνα, νόμο ή καλαισθησία; Στον ξακουστό Ακάμα όμως, εκείνη η παράγκα είναι μια πληγή θανατηφόρα και θα είναι για πολλά χρόνια, ακόμα και αν σήμερα κατεδαφιστεί. Γιατί έδιωξε από εκείνο το σημείο, ζώα, πουλιά, ερπετά και βλάστηση και μόλυνε έδαφος και υπόγεια ύδατα με τα απόβλητά της. Είναι και πληγή για την κακή εικόνα που έδωσε στους επισκέπτες του χώρου και τη μετέφεραν πίσω στις πατρίδες τους, στις αναμνήσεις, στις φωτογραφικές τους. Κρίμα και άδικο.

Τριάντα χρόνια τώρα, καμιά κυβέρνηση δεν κατάφερε να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να δώσει οριστικό τέλος στην καταστροφή του Ακάμα. Κομματικά συμφέροντα, η έλλειψη οράματος και ειλικρινούς περιβαλλοντικής ευαισθησίας, καταδικάζουν μία περιοχή που η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεχώρισε για τη μοναδικότητά της και τόνισε την ανάγκη προφύλαξής της. Οι ξένοι το βλέπουν, οι Κύπριοι αδιαφορούν ή κάνουν πως δεν βλέπουν. Δυστυχώς.

Τον Απρίλιο του 2018 η Έκθεση Αξιολόγησης της Εφαρμογής του Σχεδίου Natura 2000, παρουσιάζει την Κύπρο να αποτυγχάνει να προστατεύσει περιοχές της μεγάλης περιβαλλοντικής σημασίας, όπως ο Ακάμας. Στην Κύπρο, που ήδη πέραν του 7% των εδαφών της έχουν ερημοποιηθεί. Στην Κύπρο όπου το 56,7% των περιοχών της βρίσκεται σε κρίσιμη κλιματολογικά κατάσταση, ενώ το 42,6% σε ευαίσθητη κατάσταση. Τα πιο πάνω στοιχεία, παρουσιάστηκαν στην Κυπριακή Βουλή το 2015 και μαζί σημείωναν πως σε λιγότερα από 50 χρόνια, οι κρίσιμες περιοχές θα αγγίξουν το 71,4% και τέλη του αιώνα το 84,7%. Μόλις το 1,5% της Κύπρου, ουσιαστικά η κορυφογραμμή του Τροόδους, δεν απειλείται από ερημοποίηση. Η Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ιωάννα Παναγιώτου, τόνισε τότε ότι η ερημοποίηση απειλεί την ευημερία του πληθυσμού και τόνισε ότι απαιτείται μηδενική ανοχή στην υποβάθμιση της γης.

Το δράμα είναι ότι κάποιοι πιστεύουν ή θέλουν να μας πείσουν, ότι η ευημερία του πληθυσμού βρίσκεται μέσα στην αλόγιστη κατασκευαστική ανάπτυξη του Ακάμα, όπως ακριβώς έγινε και γίνεται στην υπόλοιπη Κύπρο στο όνομα του πρόσκαιρου κέρδους.

Την περασμένη βδομάδα σε γραπτή δήλωσή μου σημείωσα, μεταξύ άλλων, ότι μετά από δεκάδες ανακοινώσεις τα τελευταία 20 χρόνια, επί τόπου επισκέψεις, συναντήσεις με υπουργούς, βουλευτές και άλλους τόσους αρμόδιους, ακόμα και νομικές προσφυγές, ως Επιστημονικό Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου νιώθουμε πλέον ότι σε αυτό τον τομέα δεν έγιναν ουσιαστικά βήματα προόδου. Τόνισα ότι μας λυπεί το γεγονός ότι ακόμα και η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μας βοήθησε να παραδειγματιστούμε από τις καλές πρακτικές άλλων εταίρων μας που έχουν να προστατεύσουν περιοχές Natura δεκαπλάσιας έκτασης από τον Ακάμα.

Ναι, επιβάλλεται η ύπαρξη ισχυρής πολιτικής βούλησης για οριστική λύση και αυστηρή νομοθετική ρύθμιση για εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών για τη Φύση. Είναι τραγωδία, γιατί σε ένα νησί που οι κλιματικές αλλαγές έχουν εδώ και χρόνια τρίξει τα δόντια τους, οι ελάχιστες περιοχές που θα έπρεπε να προστατεύονται ως κόρη οφθαλμού, αφήνονται ως βορά στις ορέξεις καιροσκόπων και ασυνείδητων.

Η Κύπρος, έχει αναγνωριστεί από την Ευρώπη ως μία από τις 22 περιοχές ενδημικών ειδών και ως μια από τις τρεις ευρωπαϊκές περιοχές που διαθέτουν δύο ή περισσότερα περιορισμένα είδη πτηνών. Λέγεται ότι ο Ακάμας είναι η τελευταία παράκτια περιοχή στην Κύπρο που έχει παραμείνει παρθένα, όμως καθημερινά αποδεικνύεται ότι οι βιαστές αφήνονται να δρουν ανενόχλητοι και ατιμώρητοι.

*Πολιτικός Μηχανικός, Πρόεδρος ΕΤΕΚ.